Bezvremeni Dostojevski

1063

Povodom 200 godina od rođenja i 140 godina od smrti Fjodora Mihajloviča Dostojevskog, jednog od najznačajnijih i najuticajnijih pisaca ruske književnosti, bibliotekari Gradske biblioteke „Vladislav Petković Dis” realizovili su tokom novembra niz programa posvećenih životu i književnom stvaralaštvu ovog svetskog klasika.

Poslednji u nizu programa, bili su javni časovi posvećeni romanima „Zločin i kazna” i „Braća Karamazovi”, najčitanijim i najpoznatijim delima Dostojevskog. O samom autoru, motivima, temama, strukturi i likovima pomenutih romana, govorili su prof. srpskog jezika i književnosti Sanja Perovanović, prof. književnosti i srpskog jezika Ana Ranđić, maturanti srednje Medicinske škole i maturanti Gimnazije.

Učenici Medicinske škole (smer laboranti i smer medicinske sestre vaspitači) zajedno sa svojim prof. Sanjom Perovanović, tokom predavanja o romanu „Zločin i kazna”, sve prisutne su podsetili da je pomenuti roman najsavršenije i kompozicijski najskladnije delo poznatog ruskog pisca. Analizirajući likove kao što su: Raskoljnikov,Svidrigajlov, Pjotor Petrovič Lužin, Porfirije Petrovič, Aljona Ivanovna, Dunja, Sonja, Semjon i Katarina Marmeladov, maturanti su zaključili da su svi junaci u ovom romanu po pravilu postavljeni u svet protivrečnosti, razapeti između suprotstavljenih načela dobra i zla, čije spasenje zavisi od njihove slobodne volje, tj. od njihovog pokajanja i delatnog izbora koji sami načine.

Kao i na predavanjima u školi, prof. Sanja Perovanović se i na ovom javnom času potrudila da učenici budu aktivni učesnici, osmislivši scenario na osnovu projektne nastave kao strategije učenja, koji je uključivao istraživačke zadatke i razvijanje međupredmetnih kompetencija za saradnju i komunikaciju. Kao značajne ishode svoga učešća na ovom času, učenici su istakli javni nastup i razvijanje veštine govora pred publikom.

Profesorka Ana Ranđić i maturanti Gimnazije održali su javni čas o romanu „Braća Karamazovi”, poslednjem i najobimnijem delu Fjodora Mihajloviča Dostojevskog. Gimnazijalaci su govorili o karamazovštini i veri u Vaskrsenje, Ničeovom Nadčoveku i Svečoveku Dostojevskog, Ništavilu koje zjapi naspram Ljubavi, o porodici Karamazov i ostalim junacima slomljene prirode, koji su gotovo stalno u grčevitom kovitlacu strasti u kome najčešće stradaju nevini. Učenici su istakli da je Dostojevski u ovaj roman utkao sve svoje opsesivne teme i velike ideje svog vremena, kao što su: pobune i smirenja, borba dobra i zla, revolucije i mirna stanja, socijalizam i pravoslavlje, patnje i poniznosti, praštanja i osvete, odnos ličnosti prema društvu i uticaj društva na pojedinca.

Pozivajući se na priču Ivana Karamazova o sunčevom zraku, koji da bi u jednom trenu obasjao Zemlju, kroz kosmička prostranstva putuje čitavih osam minuta, prof. Ranđić je istakla da upravo taj zrak „koji je Dostojevskog vaskrsao u život i danas vaskrsava sve nas iz duhovnog dremežaˮ. Čas se završio pitanjima i osvrtima srednjoškolaca iz publike, koji su u potpunosti razumeli da se roman, zapravo, ne završava pričom o smrti dečaka Iljuše Snjegirova, već nadom u Vaskrsenje i porukom da je, za svakog čoveka, jedini mogući put ka večnosti put Vere, Nade i Ljubavi.